Jako Galeria i Dom Aukcyjny ToTuart z przyjemnością prezentujemy kolejną, już czwartą odsłonę wystawy Laboratorium Rzeźby – w tym roku po raz pierwszy w formule biennale. W kręgach artystów i miłośników sztuki, w tym kolekcjonerów, ten największy komercyjny przegląd polskiej twórczości rzeźbiarskiej coraz bardziej zapisuje się w świadomości jako jedno z ważniejszych wydarzeń poświęconych rzeźbie w Polsce.
Chociaż rzeźba stanowi gatunek sztuki, który w Polsce wciąż nie cieszy się taką popularnością jak malarstwo, nadrabiając wojenne i powojenne straty, zainteresowanie nią powoli wzrasta. Na ten stan rzeczy korzystnie wpływają działania muzeów i innych państwowych instytucji oraz prywatnych inicjatyw artystycznych, a szczególnie organizowane wystawy prezentujące te przestrzenne dzieła sztuki. Twórczość takich artystów jak Igora Mitoraja, Magdaleny Abakanowicz czy Władysława Hasiora jest powszechnie znana właśnie dzięki ekspozycjom organizowanym przez renomowane muzea.
Również działalność galerii, domów aukcyjnych i fundacji przyczynia się do promocji twórczości rzeźbiarskiej, a tym samym skupianiu na niej uwagi kolekcjonerów, których decyzje pomagają rozwijać się szczególnie młodym artystom. Rekordy aukcyjne i skupiona na nich uwaga mediów nie są tu bez znaczenia. I chociaż daleko nam do znaczącego udziału rzeźby w polskim rynku sztuki – wciąż to jedynie tylko kilka procent – jest ona w obszarze zainteresowań coraz większej ilości kolekcjonerów.
Hasłem tegorocznej edycji biennale Laboratorium Rzeźby 2024 jest „Organiczna inteligencja” i stanowi pewnego rodzaju pretekst do dyskusji na temat twórczości artystycznej w dobie działań sztucznej inteligencji – coraz szerzej wykorzystywanej w różnych obszarach naszego życia. Czy AI zastąpi artystów, wywracając tym samym definicję sztuki niejako do góry nogami, czy raczej będzie pełnić rolę jedynie służebną, warsztatową, jak inne zdobycze techniki na przestrzeni wieków. W końcu sztuka zawsze jest pewnego rodzaju lustrem czasów, w których jest tworzona, ale jednocześnie ta najbardziej wiarygodna, wypływająca z głębokich przemyśleń i doskonalonych umiejętności jej twórców, opiera się modom i tworzonym niejednokrotnie na potrzeby rynku tendencjom…
Biennale Laboratorium Rzeźby 2024 to prezentacja twórczości ponad 40 artystów w postaci prawie 100 prac wykonanych w różnych estetykach, technikach i materiałach: od ceramiki i drewna, po marmur i brąz oraz wydruki 3D. Obok prac artystów cenionych, takich jak Wojciech Siudmak, oraz coraz bardziej znanych również za granicą – jak Michał Jackowski, zaprezentowaliśmy dziesiątki prac twórców młodego i średniego pokolenia, co ważne – w zdecydowanej większości absolwentów uczelni artystycznych.
Niech to wielkie święto rzeźby, jakim jest biennale LABO, sprawi Państwu wiele estetycznej i intelektualnej przyjemności oraz ośmieli do otaczania się tymi wyjątkowymi dziełami sztuki w ramach tworzonych przez Państwa kolekcji. Bowiem to właśnie rzeźba i bogata tradycja jej kolekcjonowania stanowi jeden z filarów europejskiego dziedzictwa kulturowego.
Dominik Zieliński
dyrektor zarządzający
kurator wystawy
Galeria i Dom Aukcyjny ToTuart
Między sztuczną inteligencją a artystyczną wrażliwością
Organiczna inteligencja to termin odnoszący się do naturalnej, biologicznej zdolności do myślenia, uczenia się i adaptacji, która jest charakterystyczna dla żywych organizmów.
Czy proces twórczy można więc zestawić ze sposobem nauki sztucznej inteligencji, która uczy się, przetwarzając dane, obrazy i teksty, a następnie wykorzystuje je do podejmowania decyzji i tworzenia, a tak naprawdę przetwarzania rzeczywistości?
Artyści nie tworzą w próżni, a wpływ AI na twórczość jest coraz bardziej widoczny w tworzonych dziełach sztuki. Niektórzy jednak wracają do korzeni i wybierają bezpośredni kontakt z materią, wykorzystując klasyczne techniki rzeźbiarskie. Na wystawie prezentowanych jest blisko 100 rzeźb, a każda z nich nawiązuje – w technice, wykorzystanym materiale lub tematyce – do zjawiska, jakim jest powszechność sztucznej inteligencji.
Tomasz Krzpiet prezentuje rzeźbę Mimi 1, wprost nawiązującą do wyobrażeń o sztucznej inteligencji, jak sam mówi, zajmują go przeobrażenia – metamorfoza organizmów, moment przejścia z jednej rzeczywistości w inną, którą stara się określić za pomocą formy, ciała i struktury w humanoidalnych tworach, które powołuje do istnienia.
Rzeźby Mariusza Kumora, Marty Matelier i Michała Matysiaka wykonane ze stali, przywodzą na myśl abstrakcyjne formy nie z tego świata. Artyści eksplorują tematy równowagi, struktury i formy. Ostre, kanciaste linie i geometryczne kształty sugerują zainteresowanie artystów industrialną, surową estetyką. Kompozycje są dynamiczne, a przecinające się płaszczyzny i spiczaste krawędzie nadają im poczucie ruchu i napięcia.
Piotr Woźniak prezentuje trzy rzeźby: Anabiosis, Lorum, Lux Medulla, w których łączy nowoczesne rozwiązania z formami organicznymi. Aluminiowe i betonowe elementy dodają rzeźbie nowoczesnego charakteru. Dzięki elementom świetlnym instalacje przybierają dynamiczną formę z wyraźnymi kontrastami między gładkimi i chropowatymi powierzchniami, a wykorzystanie różnych materiałów tworzy bogatą teksturę i głębię.
Rzeźba Culture – Privilege Of All autorstwa Rafała Olbińskiego to przykład zabawy konwencjami. Artysta wprowadza nowe, zaskakujące elementy do tradycyjnych form. Kobiecy tors wzorowany na antycznych rzeźbach w połączeniu z popartowym elementem czyni ją surrealistyczną rzeźbą wpisującą się w malarski dorobek artysty. Podobny zabieg wykonał Zbigniew Blajerski w rzeźbie Goddess of Pop art, dodając do klasycznej figuracji atrybut kultury masowej.
Marek Malottki z rzeźbą Jaki jest koń każdy widzi pokazuje nam jak czasami niekontrolowany przypadek może wzmocnić planowany rezultat i otworzyć drogę do eksperymentów. Artysta planował wyrzeźbić konia na pograniczu abstrakcji, jednak proces wypalania rzeźby przyniósł nieoczekiwany efekt. Pęknięcia i niedoskonałości dodają rzeźbie charakteru, sugerując tematy erozji, czasu i transformacji. Płynne, faliste kształty wywołują poczucie ruchu i płynności, jakby rzeźba była niemal żywa.
Prace Konrada Tomaszewskiego przywodzące na myśl biżuteryjną precyzję są autorską opowieścią artysty o ludziach, ich osobowości oraz naturze. W ramach cyklu Maski artysta tworzy opowieść o człowieku i jego zwyczajach. Jak komentuje: Ekspresja, popęd, wyzwolenie, obyczaj, tradycja… to wszystko zwielokrotnione po stokroć pojawia się gdy, przykrywając twarz maską, odsłaniamy swą naturę.
Rzeźby Elli Das i Adriana Pannebakera to realistyczne przedstawienia ludzkich postaci podkreślone surową fizycznością i emocjonalną intensywnością scen. W połączeniu z dramatycznymi pozami tworzą potężny efekt wizualny. Duel Pannebakkera wydaje się uchwycić moment intensywnego wysiłku fizycznego podczas walki, w której obie postaci wykazują szczególną dokładność anatomiczną i ekspresyjny język ciała.
Adamski Wawrzyniec z rzeźbą Primeval VIII, której organiczny kształt uzyskał przez zastosowanie drutu, który z jednej strony charakteryzuje się elastyczności, a z drugiej brutalnością. Artysta celowo używa materiału dającego techniczne możliwości jego formowania. Uzyskana zewnętrzna struktura z płynnymi liniami i naturalnymi krzywiznami, sugeruje ochronną, niemalże muszlową obudowę. Wewnętrzna plątanina dodaje element chaosu i złożoności, kontrastując z bardziej uporządkowanym wyglądem zewnętrznym.
Prace Józefa Nowaka, Piotra Butkiewicza, Sławka Szymczaka czy Franciszka Szczepańca na pozór klasyczne, wykonane z drewna, łączą się z nowoczesnym podejściem do formy i treści, co sprawia, że figuratywne, drewniane rzeźby okazują się zarówno klasyczne, jak i nowoczesne.
Delikatne prace Martyny Stążkiewicz wykonane z żywicy epoksydowej i metalu kontrastują między gładką zewnętrzną powierzchnią a pomarszczonym wnętrzem, które sugeruje dynamiczną grę między porządkiem a chaosem, płynnością a sztywnością. Tytuł rzeźby Płynność myśli ulotnej dopowiada nam, że artystka podjęła temat przemijającej i ciągle zmieniającej się natury myśli i pomysłów. Zastosowanie mieszanych mediów dodaje dziełu głębi i tekstury.
Tegoroczny przegląd Laboratorium Rzeźby jest nie tylko przeglądem współczesnych trendów w polskiej rzeźbie, ale również refleksją nad miejscem człowieka w zmieniającym się technologicznie świecie. W każdej z prac można dostrzec głębokie zaangażowanie artystów w tematykę współczesnych przemian, co czyni tę ekspozycję wyjątkowo aktualną i inspirującą. Wraz z rosnącym znaczeniem sztucznej inteligencji, artyści nie tylko adaptują nowe technologie, ale również kwestionują i redefiniują tradycyjne formy ekspresji. Twórczość prezentowana na tej wystawie to świadectwo ciągłego poszukiwania i eksperymentowania, które napędza rozwój sztuki. Zapraszamy do zanurzenia się w ten fascynujący dialog między tradycją a innowacją, naturą a technologią, człowiekiem a sztuczną inteligencją.
Weronika Rezmer
kuratorka wystawy
Subskrybuj Newsletter
Zapisz się do naszego newslettera
Polski (Polish) 
English GB (English)